Saturday , 20 April 2024

دانش و اندیشه

آینده‌پژوهی از جان ما چه می‌خواهد؟

آینده‌پژوهان در نگاه اول خل‌وضع به نظر می‌رسند. اما همه‌شان از یک قماش نیستند. برخی ثروتمندانِ مرفهی هستند که دلشان می‌خواهد بدنشان را منجمد کنند تا یک روز در آینده به زندگی بازگردند، بعضی نگران آن هستند که یک هوشِ مصنوعیِ برتر انسان‌ها را زیر سلطۀ خود بگیرد. و برخی دل‌مشغول همین آدم‌های معمولی‌ای هستند که گرفتار سیستم‌های دیجیتال...

ادامه... »

دوران پست‌مدرنیسم هم تمام شده است و هم آغاز

دوران پست‌مدرنیسم به سر آمده است. اگر دو دهه پیش، مجلات آکادمیک مملو بود از عنوان‌هایی که این کلمه را در خود داشتند، امروز به‌ندرت می‌توان آن را در بحث‌های دانشگاهی یا کتاب‌ها و مجلات شنید. خیلی‌ها می‌گویند امروز عصرِ پست‌پست‌مدرنیسم است. اما شاید بهتر باشد بگوییم امروز دورانِ نوعی پست‌مدرنیسم جدید است، پست‌مدرنیسمی افراطی که برخلاف نسخۀ قبلی...

ادامه... »

فوتبال کثیف است و زیبا، مثل لوئیز سوارز

کریچلی می‌گوید فوتبال رقص بالۀ طبقۀ کارگر است. اما فقط بی‌چیزان و طبقات پایین مفتون این بازیِ اعجاب‌آور نمی‌شوند، بلکه سیاستمداران و متفکران هم نمی‌توانند در برابر جذابیت‌های آن مقاومت کنند. فوتبال مثل تئاتر است. نمایشی از قدرت و مهارت، آمیخته با فریب‌کاری، تقلب و تمسخر. خیلی از علاقه‌مندان به دنیای فوتبال عشقی آمیخته با نفرت به آن دارند...

ادامه... »

برونو لاتور؛ منتقدی که اعتبار علم را بازمی‌گرداند

دانشمندانِ علوم تجربی غالباً از دست فیلسوفانِ علم و علم‌پژوهان دل خوشی ندارند. آن‌ها دائماً به کار دانشمندان اشکال می‌گیرند و دسترنج چندین‌ساله‌شان را زیر سؤال می‌برند. لاتور، علم‌پژوه فرانسوی، پس از وقف زندگیِ خود برای نقد علم، دوباره به این نتیجه رسیده که باید به دانشمندان احترام گذاشت. او می‌گوید گرچه رهاورد دانشمندان همچنان کلیت و ضرورت ندارند...

ادامه... »

آیا زندگیِ بدون کشمکش ارزش زیستن دارد؟

آرتور شوپنهاور می‌گوید زندگی همچون آونگی میان رنج و ملال در نوسان است. از نداشتن چیزها رنج می‌بریم و وقتی هم که به آن‌ها می‌رسیم ملول و خسته می‌شویم. جان استوارت میل، فیلسوف فایده‌باور انگلیسی، طی یک فروپاشی روانی در دوران جوانی‌اش به این ملال پی برد. آیا می‌توان نوعی از خوشبختی، شادی و لذت را در جهانی آرمانی...

ادامه... »

ما مثل بچه‌هایی هستیم که دارند با بمب بازی می‌کنند

فیلسوفی که روزگاری می‌خواست بدنش را منجمد کند تا شاید در آینده بتواند به زندگی باز گردد، حالا رئیس موسسۀ پژوهشیِ عجیبی در دانشگاه آکسفورد است. جایی که معمولاً تا سحر پشت میزش می‌نشیند و سناریوهای ممکن برای انقراض بشر به دست ربات‌های هوشمند را پیش‌بینی می‌کند. پروفسور نیک باستروم معتقد است هوش مصنوعی همانقدر که رؤیایی است، می‌تواند...

ادامه... »

ازدواجی وقف فلسفه

هیلاری پاتنم که در این سال‌ها بسیاری او را بزرگترین فیلسوف زندۀ جهان می‌دانستند، پارسال درگذشت. پاتنم مشهور بود به تغییرِ نظرات و باورهایش. می‌گفتند او بهترین مدافع و در عین‌حال بهترین ناقد هر ایده است. اما در میان چرخش‌های فکری او یکی از آن‌ها اهمیتی وافر دارد: معتقدشدنِ تدریجی پاتنم به پراگماتیسم. تغییری که گویا به‌شدت تحت تأثیر...

ادامه... »

حقیقت برابر با واقعیت‌ها نیست

کمتر پیش می‌آید که دغدغۀ حقیقت این‌چنین عمومی شود. اگرچه فیلسوفان بیش از هر طایفۀ دیگری به چیستیِ حقیقت اندیشیده‌اند، اما انگار نظریه‌پردازی‌های آن‌ها نیز گرهی از کلافِ امروز باز نمی‌کند. به نظر می‌رسد آنچه ما در این دورۀ «پساحقیقت» با آن مواجهیم، بی‌اعتبارشدنِ مراجعِ گویندۀ حقیقت است، نه از میان رفتنِ اعتقاد درونی ما به وجود حقیقت. ...

ادامه... »

تمامی حقوق مادی و معنوی متعلق به این سایت می باشد